Logo Legnica24h.pl
Reklama

Był wyrzutem dla wszystkich, którzy łamią prawo. Okiem filozofa o ks. Jerzym Popiełuszce.

Wiara i wyrastający z niej ogląd świata oraz miłość do bliźniego, dawały mu ten rodzaj wytrwałości i nieugiętości, który pozwalał przezwyciężać strach, znosić groźby i dręczenie ponad miarę przez służby komunistyczne.

prof. dr hab. Teresa Grabińska ©

   Nie był osobą ugrzecznioną, jakby chciały biografie świętych, bo jakoś tak jest, że w obronie prawdy trzeba być dzielnym, a to często oznacza - nieposłusznym. Nie dał się przekonać, że człowiek pochodzi od małpy. Nie ulegał presji laicyzacji przestrzeni publicznej przez usuwania symboli wiary. Sprawiał kłopoty przełożonym i pisał: "życie w prawdzie to dawanie świadectawa na zewnątrz, to przyznawanie się do niej i upominanie się o nią w każdej sytuacji. Prawda jest niezmienna. Prawdy nie da się zmienić taką, czy inną decyzją, taką czy inną ustawą". Niewątpliwie wiara i wyrastający z niej ogląd świata oraz miłość do bliźniego, dawały mu ten rodzaj wytrwałości i nieugiętości, który pozwalał przezwyciężać strach, przyjmować gorzkie słowa, godzić się na podejmowane przez służby komunistyczne nękanie ponad miarę. Wiele lat temu Krzysztof Kąkolewski   napisał: (...) funkcjonariusze SB lubowali się w aforyzmach, metaforach i alegoriach. Telefonowali całe miesiące, powtarzając natrętnie, jak katarynka, kwestię: "Będziesz ukrzyżowany". (K. Kąkolewski "Popiełuszko Będziesz ukrzyżowany")

 Cnota męstwa była  kulturze europejskiej istotną cnotą moralną. "Jest dzielnością etyczną każdego człowieka i ma różne odcienie"- mówiła prof. dr hab. Teresa Grabińska podczas październikowego spotkania w Duszpasterstwie Ludzi Pracy'90. Wykład pt. "Droga do męczeństwa ks. Jerzego Popiełuszki" poświęciła wykazaniu cnoty męstwa ks. Jerzego Popiełuszki w oparciu o lekturę rozważań filozoficznych Arystotelesa (Stagiryty) zawartych w księgach Etyki Nikomachejskiej, Sumie teologicznej św. Tomasza z Akwinu (Akwinaty) oraz filozofii człowieka - presonalizmie Karola Wojtyły (papieża Jana Pawła II). 

Stagiryta pisał o cnocie męstwa, że jest najbliższa cnocie umiaru (środka). Rozpięta między granicznymi emocjami: zuchawlstwem i brawurą czyli nadmiarem niustraszoności, a tchórzostewm czyli nadmiernej bojaźni i ostrożności "zmierza do swego środka jako do swego celu. (...) Idzie tu o średnią miarę pomiędzy dwoma błędami, tj. między nadmiarem i niedostatkiem". Na grunt europejski, pojęcie cnoty męstwa przeniósł św. Tomasz z Akwinu. W oparciu o fragment Ewangelii św. Mateusza, nadał jej nowego, chrześcijańskiego wymiaru. Dominikanin pisał o cnocie męstwa, że: "ma właściwy dla siebie przedmiot  obawy przed trudnościami, które są na tyle możne, że mogą przeszkodzić woli w pójściu za wskazaniem rozumu", dlatego dla przyszłego bezpieczeństwa, należy bojaźń  poskramiać, łamać i uderzać w nią w sposób "zdyscyplinowany".  "Tak, więc męstwo ma za przedmiot zarówno bojaźń jak i odwagę: pierwszą powstrzymując a drugą kierując". Chrześcijaństwo, w tajemnicy Odkupienia nadało nową treść męstwu, kontynowała pani Profesor: "zwieńczeniu mężnej obrony obrony prawdy i dobra, gdy ludzki czyn zdaje się być bezsilny, jest poświęcenie własnego życia w męczeństwie. Nie dla samego męczeństwa (...), bowiem byłoby ono cierpiętnictwem lecz dla dania świadectwa wierności w prawdzie i w dobru, dla nadania mu rangi sacrum". Wartość męczeństwa należy zatem odnosić do uzasadniania nienaruszalności porządku moralnego, świętości prawa Bożego oraz osobowej, unikalnej godności człowieka stworzonego na obraz i podobieństwo Boga. "Chrześcijanie nie raz wykazywali się cnotą męstwa. Poszczególne osoby jak i grupy dojrzewały do męczeństwa w imię ostatecznej obrony prawdy i dobra."(Jan Paweł II). Wśród współczesnych Polaków wyróżnił się tym błogosławiony ksiądz Jerzy Popiełuszko - podkreśliła prelegentka, prof. T. Grabińska.

   Zapiski, prowadzone przez księdza Jerzego w latach 1980 - 1984r. były podstawą do studium  męczeństwa i świętości Kapelana warszawskiej "Solidarności". Przedstawione przez autorkę na sposób prowadzenia dysput i uprawiania pisarstwa filozoficznego (przyjęty na śrdniowiecznych uniwersytetach), tzw. quaestiones disputatae, polegający na zadawaniu wielu pytań, udzielania nań odpowiedzi dążąc do sformułowania konkluzji, doprowadziły do podsumowania, że: "ks. Jerzy Popiełuszko okazał się wzorem męstwa, które miało siłę sprawczą doniosłych czynów, bez uciekania się do siły i agresji. W obliczu cierpienia i utraty życia w imię wartości najwyższych mężnie wkroczył w drogę męczeństwa."

Męczeństwo jest najwyższym poświęceniem się w cierpieniu, jak w oddaniu życia za prawdę i dobro bliźniego lub wspólnoty. Jest radykalną obroną granicy "między dobrem a złem" i "staje się wyrzutem dla wszystkich, którzy łamią prawo". (Teresa Grabińska)

 

 

Cytyty pochodzą z autorskiego wykładu prof. Teresy Grabińskiej pt. "Droga do męczeństwa ks. Jerzego Popiełuszki", Legnica DLP'90, 2024r. oraz książki T. Grabińskiej  pt. "Personalizm wobec współczesnych zagrożeń", Kraków 2022r.; autorzy pozostałych cytatów umieszczeni w tekście.

Cały tekst wykładu jest udostępniony na stronie Duspasterstwa Ludzi Pracy'90 w Legnicy.

 

 

Reklama

Więcej wiadomości

Reklama
Ostatnie opinie
Reklama

 

legnica24h.pl

Portal informacyjny dla mieszkańców Legnicy i okolic. Znajdziesz tutaj najświeższe informacje, zdjęcia oraz filmy.